οι μεγάλες αγάπες

 

ΓΙ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΈΧΟΥΝ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ. [μια επανάληψη που δε βλάφτει]

Το πρώτο βιβλίο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση και παθιάστηκα μαζί του ήταν η Ιλιάδα. Αλλά δε θα μιλήσω γι αυτό εδώ.

Άρχισα να διαβάζω άλλα βιβλία, σχεδόν από τη δευτέρα Δημοτικού-από την τρίτη σίγουρα. Τα λογοτεχνικά βιβλία, οι εγκυκλοπαίδειες, τα παραμύθια, τα κλασσικά, τα εικονογραφημένα άρχισαν να γίνονται η παρέα μου έκτοτε και συνεχίζουν σε ρυθμό πολυβόλου. Έφτασα να διαβάζω πέντε βιβλία το εικοσιτετράωρο. Το έχω ξαναπεί αλλά μια επανάληψη δε βλάφτει. Για μένα το διάβασμα εκτός από επαγγελματική ταυτότητα αποτελεί και ηδονή. Απόλαυση.

Ο Ιούλιος Βερν, ο Έκτορας Μαλό, o Θερβάντες, ο Βίκτωρ Ουγκό! Αυτός! νομίζω πως με σημάδεψε με τους Αθλίους του. [Μαζί με τον Παπαδιαμάντη και τον Καρκαβίτσα από Ελλήνικής πλευράς.]

Το πρωτοδιάβασα σε κλασσικά εικονογραφημένα, κάτι τέτοιο θυμάμαι, κι ύστερα έπεσε στα χέρια μου δίτομο στην έκτη δημοτικού, μαζί με το Κελλί κάποιου διάσημου Αφροαμερικάνου Γουίλ, νομίζω τον έλεγαν, που πέθανε σε θάλαμο αερίων! [Δε θυμάμαι τώρα το όνομα αυτού του συγγραφέα αλλά αμα ψάξετε θα το βρείτε.]

Επανέρχομαι στους Άθλιους, το δίτομο εξακοσίων σελίδων που το διάβασα σε ένα εισκοσιτετράωρο. Αργότερα το μελέτησα, το είδα σε ταινίες και πριν λίγες μέρες ξαναείδα τον Γιάνη Αγιάνη στο πρόσωπο του καταπληκτικού Λιαμ Νίσομ.

Πάντως τότε, στην πρώτη μου ανάγνωση, είχα ερωτευτεί την Τιτίκα! Απίστευτο; όχι, ειλικρινές. Δεν ερωτευόμαστε τους ήρωες των βιβλίων; μ αυτόν τον ωραίο πλατωνικό έρωτα; φυσικά δε μου άρεσε ο Ιαβέρης αλλά αργότερα άρχισα να τον συμπαθώ, γιατί κατάλαβα πως αυτός κουβαλούσε κάποια κλειδιά στην φιλοσοφία του Ουγκο. Τότε, βέβαια σαν παιδί δεν μπορούσα να συλλάβω τη φιλοσοφία του Ουγκό που ήθελε να εξιλεώσει και το κακό με την αυτοκτονία του Ιαβέρη.

Ο Γιάννης Αγιάνης που έκλεψε μια φραντζόλα ψωμί και πήγε στα κάτεργα, όπως ο Ίογιαν Μόριτς ο ήρωας της Εικοστής πέμπτης ώρας, όπως οι περισσότεροι ήρωες των μυθιστορημάτων, σαν τον δικό μου τον Μπέρτα, ήταν τότε κάτι σαν δίδαγμα, κάτι σαν ένεση αισιοδοξίας μέσα στον πνιγηρό κόσμο που μεγάλωνα τη δεκαετία του εξήντα. Τα επαναστατικά συνθήματα, η φτώχεια, η αδικία, το κυνηγητό στους υπονόμους, η σύγκρουση του λεγόμενου καλού με το λεγόμενο κακό και τελικά ο τρόπος που εκθέτει την όψη της ζωής στους Αθλίους ο Ουγκό, διέπλασαν κατά μεγάλο και καλό μέρος της παιδικής μου οντότητας.