Καρυωτάκης 2

 

"Εγώ δυστυχώς δεν έχω κέφι τώρα να σου γράψω τίποτα. Η ζωή μου άλλωστε είναι περισσότερο μονότονη κι ελεεινή απ όσο πίστευα κι απ όσο φαντάζεσαι. Κλαίγε με Χαρίλαε..."

Τάδε έφη ο Κώστας Καρυωτάκης εν έτει 1923. Άτομο παράξενο, διεισδυτικό, έξυπνο, με ζωή που θα μπορούσε να είναι ευτυχισμένη. Αλλά δεν ήταν. Όπως και η δικιά μου. Και η δικιά σας. Αυτό το ελεεινή ζωή, όμως, μου χτυπάει άσχημα, είναι μια έκφραση αθλιότητας. Δηλαδή ήταν τόσο πολύ αξιολύπητος, τόσο οικτρός, τιποτένιος και άθλιος-όλα αυτά μαζί τα εκφράζει αυτή η λέξη!
Δε θα μπορούσα ποτέ να χαρακτηρίσω έτσι τη ζωή μου. Ίσα-ίσα έχω μια μικρή περηφάνια πως κάτι κάνω και σίγουρα είμαι πάντα με το μέρος του δικαίου και του αδυνάτου. Πιστεύω, πως για να κατέχεσαι από υψηλά αισθήματα υπεροχής, ελευθερίας, δικαιοσύνης, γενναιότητας, είναι δύσκολο. Οι περισσότεροι άνθρωποι λυγίζουν και μόνο λίγοι αντέχουν το πραγματικό βάρος της ζωής.
Μόνο οι πολύ άρρωστοι, πρώτα στο σώμα και μετά στην ψυχή, μπορεί να νιώθουν τόσο καταρρακωμένοι-σίγουρα η ζωή είναι ελεεινή όταν είσαι άρρωστος. Δεν ξέρω πόσο άρρωστος ήταν ο Καρυωτάκης, δεν το αποσαφηνίζουν τα βιβλία αλλά θα πρέπει να ήταν πολύ. Γι αυτό και δεν μπόρεσε να το ξεπεράσει και έδωσε το τέλος που όλοι γνωρίζουμε στην μουχλιασμένη Πρέβεζα.
Εκτιμώ βαθύτατα την ποίηση και τη σκέψη του Καρυωτάκη:
Μόνο μπορεί να μείνουνε κατόπι μας οι στίχοι
οι ονειροπόλοι στίχοι μας να μείνουνε, καθώς
τα περιστέρια που σκορπούν οι ναυαγοί στην τύχη
κι όταν φέρουνε το μήνυμα, δεν είναι πια καιρός.
Όσα ενόχλησαν τον ποιητή, συνεχίζουν να ενοχλούν κι εμάς ακόμα σήμερα. Κυνηγήθηκε από ένα έξαλλο και κακοφτιαγμένο μισόκοσμο τις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα. Κοφτερός και οξύνους βρήκε τη δύναμη ή την αδυναμία να πιέσει τη σκανδάλη για να τελειώσει την ελεεινή και μονότονη ζωή του. Πολλοί άνθρωποι ακόμα και σήμερα δεν τον συγχωρούν που αυτοκτόνησε, δεν δέχονται τις πεσιμιστικές τάσεις των ανθρώπων και θέλουν να βλέπουν τη ζωή μόνο ρόδινη, αισιόδοξη.

Όλοι μαζί κινούμε συφερτός
γυρεύοντας ομοιοκαταληξία
Μια τόσο ευγενικιά φιλοδοξία
έγινε της ζωής μας ο σκοπός.

Αλλάζουμε με ήχους και συλλαβές
τα αισθήματα στη χάρτινη καρδιά
                                          μας
δημοσιεύουμε τα ποιήματα μας
για να τιτλοφορούμεθα ποιητές.

Βαθειά ειρωνικός, γουστάρω αυτή τη σαρκαστική ειρωνεία του γι αυτόν τον τρισάθλιο κόσμο μας-ενίοτε. "Γελούσε συχνά, δηλαδή μάλλον χαμογελούσε, μα-παράξενο πράγμα! Ακριβώς αυτό το χαμόγελο ήταν το μόνο που φανέρωνε όλη του την πικρία!" μας πληροφορεί ο Τέλος Άγρας που φυσικά τον είχε γνωρίσει από κοντά.
Η πικρία του Καρυωτάκη και η δική μας, πηγάζει από την αδικία της ζωής, από την μη αναγνώριση-του ίδιου δεν του την δικαίωσαν ποτέ ενόσω ζούσε- κάποιων αξιών, κάποιων δικαιωμάτων και τότε, εκεί, να βγαίνει όλο το πικρόχολο ρήμα εναντίον όλων, όσων μας αδίκησαν.
"Κάθε πραγματικότης, μου είναι αποκρουστική. Είχα τον ίλλιγγο του κινδύνου. Και τον κίνδυνο σαν ήρθε, τον δέχομαι με πρόθυμη καρδιά. Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπαν κανένα ιδανικό στη ζωή τους, έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών τους κι εθεώρησαν την ύπαρξή τους παιχνίδι χωρίς ουσία... Σ αυτούς απευθύνομαι. Αφού εδοκίμασα όλες τις χαρές!! είμαι έτοιμος τώρα για έναν ατιμωτικό θάνατο. Λυπούμαι τους δύστυχους γονείς μου, λυπούμαι τ αδέρφια μου. Αλλά φεύγω με το μέτωπο ψηλά..." Αυτά από το σημείωμα του. Το σημείωμα του ιδανικού αυτόχειρα.
Είναι απίστευτη η ευκολία που πετάει αυτό το, κάθε πραγματικότης, μου είναι αποκρουστική. Και τό δεν έβλεπε κανένα ιδανικό στη ζωή του.  Για να καταθλιβεί κάποιος σε αυτό το σημείο, ξαναλέω, πρέπει να είναι άρρωστος.  Αλλά, τόσα χρόνια τώρα, οι κριτικοί δε θέλουν να θάψουν τον Καρυωτάκη, όπως αρνήθηκε και η εκκλησία τους που χαραχτηρίζει τους αυτόχειρες άτυχους που δεν λαμβάνουν αυτή την τιμή.
Εννοείται πως, όσοι είχαν προβλέψει ότι η λογοτεχνική ιστορία θα επιφύλασσε μια σελίδα σε μια άκρη της για τον Καρυωτάκη, έπεσαν έξω αφού το ενδιαφέρον για τον ποιητή κρατείται αδιάπτωτο και αυξανόμενο, για να μας θυμίζει κι έναν άλλον ιππότη: Τον Δον Κιχώτη, τον ιππότη της ελεεινής μορφής. Μήπως όλων μας η ζωή είναι Ελεεινή;